Cani PKK’lıların Türkiye’nin gözbebeklerinden olan TUSAŞ çalışanlarına yönelik gerçekleştirdikleri kanlı terör saldırısı, dış güçlerin de içinde olduğu odakların ne kadar alçaklaşabileceklerini, unutanlara bir kez daha hatırlattı. Keşfin fiziki değil, OSINT ile yapıldığı haberlerinin basına düşmesi üzerine gerçekleştirdiğimiz araştırmada, izaha muhtaç bir anomali ile karşılaştık.
22 Ekim 2024, saat 15:25’te TUSAŞ’ın Kahramankazan tesislerine gerçekleşen terör saldırısının keşif faaliyetinin teröristler tarafından OSINT kullanılarak yapıldığı haberleri üzerine, olası açıkları anlayabilmek adına, uydu temelli bir araştırma gerçekleştirdik.
GOOGLE EARTH NASIL ÇALIŞIYOR?
Öncelikle Google Earth Pro uygulamasına bakmamız doğal, zira bu tür araştırmalarda sıklıkla kullanılan, herkesin kullanımına açık bir kaynak. Google, dünya yüzeyi üzerindeki alanları, farklı uydu firmalarının istediği tarihlerdeki görüntülerini alarak yamalıyor ve bütünsel bir harita oluşturuyor. Tek bir konumun, onlarca hatta yüzlerce tarihteki uydu görüntüsüne erişilebiliyor. Görüntülerin ne kadar net olacağına da kendisi karar veriyor. Google, özellikle Gazze ve Afganistan’da bulanık (sansürlü değil, sadece bulanık) uydu görüntüleri kullanması yüzünden OSINT TURK dahil bir çok kurumun eleştirisine uğradı.
Özetlemek gerekirse, Google Earth, (her biri her yerin sürekli görüntüsünü çeken) ticari uydu firmalarından parsel parsel görüntüler alarak bunları birleştiriyor, netliğine ve bir konumun üzerinde kaç farklı zamana ait görüntü bulunacağına da kendisi karar veriyor.
TUSAŞ’IN UYDU GÖRÜNTÜLERİNİN ZAMANSAL SIKLIĞI VE NETLİĞİ
TUSAŞ üzerinde, teröristler tarafından keşif faaliyetinde kullanılmasının muhtemel olduğu Google Earth’teki uydu görüntülerini inceledik. Öncelikle, veritabanındaki görüntüler oldukça net. Bu tarz kurumların Google, Apple, Yandex, Baidu, Mapbox ve tüm diğer veritabanlarında sansürlenmesi, ayrıca yalnızca son görselin değil, daha önceki tarihlerin de sansürlenmesi, basit ama etkili bir önlem önerisi olarak karşımıza çıkıyor.
Geçiş sıklığı ise çok daha dikkat çekici. Normalde, tecrübelerimize göre bu veritabanındaki herhangi bir konum üzerinde, yılda 1-2 görüntü ila birkaç ayda 1 görüntü arasında değişen bir uydu fotoğrafı sıklığı bulunuyor. Afet durumlarında, (örneğin Hatay ve Kahramanmaraş’ta) belli durumlarda birkaç günde bir uydu görüntüsü alınıp yükleniyor ve böylece insani faaliyetlere yardımcı olunuyor. Bu, çok nadir bir istisna ve sadece afetleri kapsıyor.
TUSAŞ’ın üzerindeki uydu fotoğrafı sıklığı ise bize başka bir hikayenin ipuçlarını veriyor.
TUSAŞ’A OLAN ÖZEL “İLGİ” DİKKAT ÇEKİYOR
Kaan projesinin duyurulmasından sonra; 2020, 2021 ve 2022 yıllarında uydu fotoğrafı sıklığının tavan yaptığını görüyoruz. Neredeyse her 10-15 günde bir uydu fotoğrafının yenisi ile güncellenmesi; Google Earth’e aşina olanların da anlayacağı şekilde, pek de görülmüş değil. Özellikle şehir dışlarında ve kırsal alanlarda bu sıklığın daha da düştüğünü bilmemiz; kaşlarımızı kaldırmamıza sebep oluyor.
Bir anormallik olup olmadığına dair daha kesin bir yargıya varmak adına, Türkiye’nin başkenti Ankara’da, konutların bulunduğu rastgele bir koordinatı kontrol verisi olarak kullandık. (Test Koordinatı: 39.921887,32.886826) Çankaya’da bulunan rastgele kontrol koordinatımızın üzerinde, 2018’den beri 18 farklı tarihte uydu fotoğrafı bulunuyor. Netlikleri, TUSAŞ’ınkiler gibi oldukça net. İkisi de 50 cm – 30 cm çözünürlüğe sahip.
TUSAŞ’ın üzerinde ise, yine 2018’den beri Çankaya’daki rastgele kontrol verimizin tam iki katı uydu görüntüsü olduğunu görüyoruz. En güncel uydu görüntüsü Temmuz 2024’e ait olmakla birlikte, yaptığımız analizde geçiş sıklığının özellikle 2020-2021-2022 yıllarında bir anda arttığını görebiliyoruz.
Kontrol konumu (turuncu) ve TUSAŞ (sarı) üzerindeki, 2018’den beri olan uydu fotoğrafı sıklıklarının yıl yıl karşılaştırmasında ortaya çıkan grafiği ve aradaki farkı; izaha muhtaç olarak değerlendiriyoruz.
NOT: OSINT farkındalığınızı artırmak için OSINT TURK olarak, Dış Politika Enstitüsü ve İstihbarat ve Güvenlik Araştırmaları Merkezi ile ortak düzenlediğimiz sertifikalı eğitim programını inceleyebilirsiniz: https://www.osintturk.org/project/dpe-igam-osintturk/
