Kuzey Irak’ın Türkiye sınırındaki bir turistik tesis, havan saldırısına uğradı ve nehirde yüzüp serinlemeye gelen onlarca masum sivil yaşamını yitirdi. Öncelikle, araştırmalarımız sonucunda 20 Temmuz 2022’de, Kuzey Irak’ta havanla vurulan ve birçok yabancı kaynakta hala “otel” olarak bahsedilen yerin, aslında Duhok şehrinin kuzeyindeki Zaho‘nun Barkh köyünde bulunan turistik bir şelale yakınındaki, nehir kenarı bir “dinlenme/eğlenme alanı” olduğunu tespit ederek başladık.

Olayın tam olarak yaşandığı yer, nokta atışı olarak hiçbir kaynakta belirtilmiyor. OSINT TURK araştırmacıları, farklı yerel kaynaklardaki tarifleri ve herkesin erişimine açık uydu görüntüleme şirketlerini kullanarak, tüm tanımları aynı anda karşılayan tek bir yer olduğunu fark etti.

Videodaki görüntüler; tentelerin rengi, büyüküğü, şekli; ve arkadaki dağların uzanışı bulunan konum ile tamı tamına uyuşuyor.

Saptanan alandan bakış açısıyla, 4 ana yönün görünüşü, 3 boyutlu uydu görüntülerinde ise aşağıdaki şekilde görünüyor.

Dağlarla çevrili bu turistik alanın yaklaşık 8 kilometre kuzeyinde kalan Türk sınırı ise ok ile gösterilen dağ zirvesinin arkasında başlıyor. Yani arada sadece 8 kilometre mesafe değil, 8 kilometre boyunca rüzgarlı, yüksek dağlar bulunuyor.

Havan atışı yapmak için anlamsız denebilecek koşulların olduğunu aşağıda görebilirsiniz.

Görüntülere bakıldığında, tesisin etrafının ne kadar riskli olduğu, bahse konu dinlenme alanına teröristlerin ve diğer kötü niyetli grupların pusu kurmasının veya saldırmasının ne kadar kolay olduğu görülebiliyor.

Masum tatilcileri öldürenin, alana düşen “havan topları” olduğu, daha ilk anda Irak makamlarının kendisi tarafından açıklanmıştı. Örtüşen biçimde, OSINT TURK Güvenlik Uzmanı’nın görüşlerine göre (havan yerine) top mermisi kullanılsaydı; enkaz buna pek de benzemezdi. Peki Türk Silahlı Kuvvetleri’nin havan atışı yapması matematiksel olarak mümkün mü?

TÜRKİYE’NİN EN UZUN MENZİLLİ HAVANI, ORAYI VURABİLİR Mİ?

Hem makamların açıklamaları, hem de enkazın durumuna bakarak saldırının havan ile yapıldığını kabul ediyoruz. Savunma Sanayii Başkanlığı’nın envanter katoloğuna baktığımızda ise en uzun menzilli havan mermimizin menzilinin tam da 8 kilometre olduğunu görüyoruz.

Vurulan noktanın etrafında 8 kilometre yarıçapında bir çember çizildiğinde, menzilin Türk sınırına ‘ancak’ değebildiğini görüyoruz. Menzilin Türkiye sınırı ile tek kesişim kümesi ise yukarıda hem gösterildiği hem de bahsedildiği gibi sınırda bulunan bir dağın Kuzey Irak’a bakan uçurumvari yamacı.

Vurulan yerin noktasallığı ve 8 kilometre hiç sapmayacak bir havan mermisinin olmayışı sebebiyle bu saldırıyı, yanlışlıkla bile olsa, Türkiye’nin yapması bilimsel olarak imkansız gibi görünüyor. Atışın çok daha yakından yapılmış olması, birçok sebepten çok daha olası ve akla yatkın.

KÖTÜ NİYETLİ GÖRSELLER İLE ALGI OPERASYONU YAPILDI

Öte yandan, tesisin konumunu belirlemek amacıyla, dünya basınında çıkmış ilgili haberlerde kullanılan görselleri geriye doğru ABD, Rus, Çin ve diğer bazı fotoğraf veritabanlarında geriye doğru arattığımızda ilginç bir şey fark ettik.

O günden beri tüm dünyanın kullandığı ‘otelin bombalanması’ fotoğrafının 2021 ve 2019’da yazılmış, konu ile ilgisi olmayan başka haberlerde karşımıza çıktığını gördük: “Türk askeri turistik tesisi vurdu” diyerek yaydıkları fotoğraf en az 3 yıllık.

Artniyetli çıkan haber görsellerinin ardından, çekilen videonun gerçekten de yılın o gününde ve saatinde çekilip çekilmediğini kontrol etme ihtiyacı hissettik.

OLAYIN GÖLGE ANALİZİ

Astronomi veritabanları kullanılarak dünyanın herhangi bir yerinde, herhangi bir gün ve saatte oluşacak “gölge boyları” bulunabiliyor. Bu sayede videonun da başka bir zamana ait olup olmadığını kontrol edebiliyoruz.

Daha da önemlisi, gölgenin yönü sayesinde videodaki olayların geliştiği “yönleri” de tahmin edebiliyoruz.

VİDEONUN ÇEKİLDİĞİ TARİH VE SAAT DOĞRU GÖRÜNÜYOR

Saat 13:00’de 4 adet havan mermisinin düştüğü rapor edilen bölgede, vurulma anında çekilen videoyu izlediğimizde bazı detaylar fark ediyoruz.

Tenteleri tutan direğin uzunluğuna ve direğin gölgesinin boyuna baktığımızda, veritabanlarındaki “olması gereken” gölge boyuyla örtüşüyor.

Öte yandan, gölgeyi saptadığımızda, insanların ilk patlamada nereye doğru baktıklarını ve ikinci patlama yaşandığında ne yöne doğru koştuklarını da bulabiliyoruz.

Bu sayede havan mermilerinin tam olarak olmasa da, hangi bölgeye düştüklerini anlayabiliyoruz.

Tek başına yeterli olmayan bu metod, uydu görüntülerinde bulunan anomalilerle karşılaştırılarak doğrulanıyor, üstelik uydu görüntülerine yaptığımız yorumu da doğrulamış oluyor.

Artık elimizde bir konum ve havan mermilerinin düştüğünü tahmin ettiğimiz alanın verileri mevcut. Bu verileri toparlamak amacıyla başka bir harita oluşturduk.

Aşağıda, bahsi geçen bölgede saldırının olduğu sabah Sentinel-2 uydusuyla çekilmiş 3 boyutlu uydu görüntüleri var. Daha iyi anlayabilmek adına elimizdeki gerekli verileri bu gerçek 3 boyutlu görüntünün üzerine ekledik.

İnsanlar dağın arkasını göremeyecekleri için isabet alan noktanın turkuazla taralı dar alanın içinde olmasını beklemek mantıklı.

Bu yüzden saldırıdan hemen öncesi ve sonrasının uydu görüntülerini karşılaştırarak bir çeşit doğrulama işareti aradığımız yer de burası.

Bu hipotezimiz başka verilerle de desteklendiğinde, isabet alan noktanın bu olduğundan şüphemiz kalmıyor.

SALDIRI ÖNCESİ VE SONRASININ UYDU GÖRÜNTÜLERİNİN KARŞILAŞTIRMASI

2 Boyutlu uydu görüntülerinde yaklaşık 400 metrekarelik kuru otların bulunduğu alanın yandığını saptadık.

Saldırıdan hemen önce orda olan ama hemen sonra yandığı görülen kuru otların olduğu alan, gölgeleri analiz ettiğimizde bulduğumuz alanla tamı tamına örtüşüyor.

Dolayısıyla artık insanların rastgele bir sebepten o anda oraya bakmış olmaları veya bu otların tam da o gün başka bir sebepten yanmış olmaları ihtimallerini eliyoruz. Havan mermileri bu noktalara düştü.

Üstelik, vurulan yerin turistik tesis olarak adlandırdığımız ve altında insanların yüzenlerin çantalarını beklerken dinlendiği tentelerden oluşan yapı “olmadığını” da görüyoruz. Herhangi bir hasar veya yangın izine saptamadık.

 

Havanların düştüğü noktalar, hem videonun gölge analizi, hem de uydu görüntüleri aracılığıyla; bağımsız iki metotla doğrulandı.

TESİS DEĞİL, OTOPARK OLARAK DA KULLANILAN YOL VE NEHİRDE YÜZENLER HEDEF ALINDI

Görüntüler detaylı incelendiğinde, havan mermileri ile asıl vurulan noktalar tam olarak insanların girip yüzdüğü nehrin kıyısı ve ailelerin arabalarını park ettiği kalabalık toprak yol.

Tentelerin altı, sıcak bir yaz günü öğlen saat 13:00’te nispeten insansızdı. Gelen insanların çoğu ya otopark bölgesinde ya da nehirdeydi. İlginçtir ki, vurulan yerler tam da buralar oldu.

Teröristler tarafından, provokasyonu katlamak amacıyla özellikle siviller hedef alınmış gibi görünüyor.

Bu üzücü olay hakkında elimizdeki verileri kullanarak noktaları birleştirdik.

Havanların Türkiye’den atılmış olmasının imkansız olduğunu yukarıda gösterdik. Peki nereden atıldığı konusunda herhangi bir ipucu bulunabilir mi?

IRAK’TAKİ TURİSTİK TESİSİ VURAN HAVAN NEREDEN ATILDI?

Öncelikle, atılan şeyin havan mermisi olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla, her kim attıysa bunu 8 kilometre yarıçapındaki bir çemberin içinden atmış olmalı.

Vurulan tesisten biraz uzaklaşıp, daha yüksekten uydu fotoğrafları çekip, herhangi bir tuhalık, bir anomali olup olmadığını kontrol ettik.

İlk bakışta bir şey bulunamasa da uydu görüntülerine filtre uygulanıp tekrar karşılaştırdığımızda tuhaf bir bulguyla karşılaşıyoruz.

İlk fotoğraf 20 Temmuz 2022’ye ait. Saldırı olmadan hemen önce.

İkinci fotoğraf ise 23 Temmuz 2022’ye ait. Saldırıdan hemen sonra çekilen bu görüntüde iki adet siyah leke görünüyor.

Solda (vurulan tesis) ve sağda (?) siyahımsı iki lekenin oluştuğu, karşılaştırmalı GIF’te daha iyi anlaşılıyor.

AYNI ANDA YANIP SÖNEN İKİ ALAN

Bu siyah lekeler o alanda otların yanmış olduğunu gösteriyor. Hem de aynı anda.

(Bu iki leke hariç diğer ufak siyah lekeler daha önce yanmış, konu ile ilgisiz alanlar. Dikkate alınmamalı.)

 

Şüpheli bölgeye odaklanarak saldırıdan sonra çekilmiş ve filtre uygulanmış Sentinel-2 uydu görüntülerini 3 boyutlu hale getirdik.

Bu sayede bu noktanın bakış açısından vurulan tesis nasıl görünüyor, birbirlerinin konumları ile ilişkisi nedir gibi soruları yanıtlamaya çalıştık.

Duhok’ta vurulan tesis ile aynı anda yanmaya başlayan ve aynı anda sönen bu alan, tesisin görüş açısında değil. Yani iki bölge de birbirini göremiyor.

Yine de bu iki bölge birbirine sadece 2,5 kilometre uzaklıkta. Yani nokta atışı bir havan saldırısı yapılabilecek menzilde.

Teröristlerin, kuru otların arasından, sıcak bir yaz günü, en sıcak saatte havan atışı yapmış olduğunu kabul ederek; bu bölgeden saldırı gerçekleştirmiş ve yangın çıkarmış olmaları ihtimali zayıf bir ihtimal değil.

Sonuçlarımız elbette kesin olmasa da, açık kaynaklar üzerinden konu hakkında yapılmış en detaylı sivil araştırma olması bakımından bize bazı fikirler veriyor.

O gün orada her ne olduysa, bu şüpheli alan ile ilgisi olabileceği kanaatindeyiz.